Honeywell Miller Falcon to kompleksowy podręcznik, który pomaga użytkownikom uzyskać najlepsze wyniki w zakresie wniosków i planowania. Podręcznik zawiera informacje na temat wszystkich etapów tworzenia wniosków, w tym zbieranie i analizowanie danych, tworzenie wniosków i monitorowanie ich wyników. Podręcznik także pomaga użytkownikom w procesie planowania, w tym określanie celów i strategii, a także tworzenie harmonogramów, przydzielanie zadań i monitorowanie postępów. Zawiera on również wskazówki dotyczące komunikacji i współpracy z innymi zespołami w celu osiągnięcia zamierzonych celów. Honeywell Miller Falcon to doskonałe narzędzie, które pomaga ludziom lepiej zarządzać swoimi projektami i doskonalić swoje wnioski i plany.
Ostatnia aktualizacja: Wnioski i planowanie Podręcznik Honeywell Miller Falcon
Przyroda od zawsze budziła ciekawość ludzi. Obserwując otaczający świat, zadawano pytania o istotę procesów i zjawisk przyrodniczych. Człowiek bada wszystko – od najdrobniejszych elementów komórkowych po dalekie galaktyki. I wciąż stawia nowe pytania. Źródło: born1945, edycja: Nina-marta (http://commons. Już wiesz badania przyrody prowadzi się za pomocą obserwacji i doświadczeń; wynik doświadczenia pozwala potwierdzić lub odrzucić hipotezę badawczą. Nauczysz się wymieniać źródła wiedzy biologicznej; opisywać etapy planowania obserwacji biologicznej i eksperymentu biologicznego; planować, prowadzić i dokumentować obserwację biologiczną; formułować wnioski na podstawie wyników obserwacji i doświadczeń.
Wiedza biologiczna jest gromadzona od pokoleń głównie dzięki badaczom prowadzącym obserwacje i eksperymenty. Naukowcy publikują swoje odkrycia w dziełach i czasopismach naukowych. Wiedza, w miarę upowszechniania się, trafia do podręczników, encyklopedii i słowników. Atlasy anatomiczne oraz przewodniki do oznaczania roślin, zwierząt i grzybów dostarczają wielu informacji o budowie i występowaniu organizmów. Cennym źródłem wiedzy o stworzeniach żyjących w różnych rejonach świata, ich zachowaniach i zwyczajach są filmy przyrodnicze. Podstawową wiedzę można czerpać z podręczników szkolnych, a uzupełniać ją, zgłębiając literaturę popularnonaukową, czytając artykuły w czasopismach przyrodniczych i przeglądając zasoby Internetu. Uczniowie, podobnie jak naukowcy, mogą samodzielnie wykonywać doświadczenia czy prowadzić obserwacje (także w terenie) i według własnych pomysłów odkrywać prawa rządzące światem istot żywych. Dobrym sposobem na poznanie przyrody jest też odwiedzanie muzeów przyrodniczych, ogrodów botanicznych i zoologicznych. Biologia jest więc nauką opartą na odkrywaniu, analizowaniu i przetwarzaniu informacji o istotach żywych.
Polecenie 1
Grzesiek chce hodować w domu patyczaki. Poradź mu, gdzie znajdzie potrzebne informacje dotyczące hodowli tych owadów. Podaj przykłady odpowiednich źródeł – tytuły książek lub programów telewizyjnych, adresy stron internetowych. Wyjaśnij, czy Grzesiek, hodując patyczaki, może się o nich uczyć, prowadząc własne doświadczenia i obserwacje.
Źródło: jtN, edycja: Szlomo Lejb (http://commons.
Źródło: yoppy (http://www. pl/portal/f/res-minimized/RvwTok3mGX6bj/3/1pSxvFR0inrfncpPeoFnZLvOwi29BN8F. jpg">RvwTok3mGX6bj1 Źródło: Tomorrow sp. jpg">RIlJunhNTnt1j1 Źródło: Heather Cowper, edycja: Szlomo Lejb (http://commons.
Ciekawostka
Wirtualny Kampinoski Park Narodowy to portal internetowy dla młodzieży szkolnej, turystów i wszystkich miłośników przyrody, prezentujący walory przyrodnicze tego parku. Umożliwia on wirtualne wędrówki po ścieżkach edukacyjnych. Przemierzając trasy, można zobaczyć las w wiosennej i letniej szacie roślinnej, a także wyświetlić zdjęcia charakterystycznych dla tego środowiska organizmów. Portal udostępnia mapy tematyczne z opisami tras, zachęcając w ten sposób do wycieczek w terenie, podczas których turyści mogą samodzielnie prowadzić obserwacje różnych gatunków roślin i zwierząt, a zgromadzone informacje wpisywać w specjalnie przygotowanych formularzach.
Źródło: http://wkpn.
W metodzie naukowej obserwacjaobserwacja jest celowym sposobem gromadzenia informacji o organizmach, zjawiskach i procesach. Badacz prowadzący obserwacje powinien zadbać o to, żeby nie wpływać ani na przebieg obserwowanego zjawiska lub procesu, ani na obserwowany organizm.
Źródło: Aleksandra Ryczkowska, licencja: CC BY 3.
Obserwacje można prowadzić za pomocą wszystkich zmysłów. Na przykład do rozpoznawania gatunków drzew wykorzystuje się wzrok, do rozróżniania gatunków ptaków na podstawie ich śpiewu – słuch, do sprawdzania smaku nieznanej potrawy – węch i smak, do oceny świeżości chleba – dotyk. Można również użyć specjalistycznych przyrządów: mikroskopu, lupy czy lornetki. Obserwacje można prowadzić w naturalnym środowisku życia organizmów lub w warunkach sztucznych, np. w laboratorium. Dobrze zaplanowana obserwacja powinna mieć określone cel, czas i miejsce.
Obserwacje mogą dotyczyć czynników ilościowych lub jakościowych. W pierwszym przypadku prowadzi się pomiary na przykład ilości, masy, wysokości czy długości ciała organizmu. Mierzone mogą być również czynniki środowiska: temperatura, ciśnienie atmosferyczne lub wilgotność powietrza. Obserwacje jakościowe dotyczą cech możliwych do opisania, ale niepoddających się pomiarowi – jak barwa, kształt czy zapach.
Wyniki obserwacji są dokumentowane w formie opisów, fotografii, filmów czy nagrań dźwiękowych. Dokumentacja ta powinna powstawać w trakcie prowadzenia obserwacji, co pozwoli uniknąć nieścisłości i pominięcia ważnych szczegółów. Obserwacja może być stosowana jako niezależna metoda badawcza albo jako ważny element doświadczeń przyrodniczych.
Źródło: Andrzej Bogusz, licencja: CC BY 3. pl/portal/f/res-minimized/RBlDwPNmGEojB/3/2bBwMrP5afurVfGsu2A4YBUjbyE08kZZ. png">RBlDwPNmGEojB1 Źródło: Andrzej Bogusz, Alina Zienowicz (http://commons. pl/portal/f/res-minimized/RuLCSjxnE6Cu6/3/1H1aQLISUCmKKzTkLPIcjdjFZ8rKoRLP. png">RuLCSjxnE6Cu61 Źródło: Andrzej Bogusz, Aleksandra Ryczkowska, licencja: CC BY 3. pl/portal/f/res-minimized/RfPwUH5HhNXoy/3/2JVzeo0szBSStQJmMjJeq0QNFWuY0u3i. png">RfPwUH5HhNXoy1 Źródło: Andrzej Bogusz, licencja: CC BY 3.
Polecenie 2
Modraszka i bogatka są sikorami. Obejrzyj film i przeprowadź obserwację, której celem jest porównanie wyglądu tych ptaków. Wymień cechy, które weźmiesz pod uwagę podczas obserwacji. Będą to cechy jakościowe czy ilościowe?
Źródło: Antoni Bednarczyk (https://www. youtube. com), Kevin MacLeod (http://incompetech. com), Tomorrow Sp.
Film dostępny na portalu epodreczniki. pl
Źródło: Antoni Bednarczyk (https://www.
Film przedstawia bogatkę i modraszkę dziobiące pokarm w karmniku na zewnętrznym parapecie okna.
Polecenie 3
Gdy gotujesz mleko, musisz prowadzić obserwację, inaczej czeka cię sprzątanie kuchni. Wyjaśnij, jaki jest cel tej obserwacji, jak długo powinna ona trwać i jakie zmysły wykorzystasz do jej prowadzenia.
Ciekawostka
W naukach biologicznych coraz częściej stosowana jest metoda modelowania połączona z symulacjami komputerowymi. Polega ona na odtwarzaniu zjawisk i obiektów biologicznych w rzeczywistości wirtualnej i obserwowaniu działania modelu stworzonego na komputerze. Dzięki tej metodzie można na przykład przedstawiać cząsteczki o rozmiarach niewidocznych dla oka ludzkiego lub nieistniejące już organizmy, jak np. dinozaury, a także przeprowadzać symulowane doświadczenia na zwierzętach bez narażania ich na cierpienie. Doświadczenia modelowe (oparte na modelowaniu) mogą odbywać się również na lekcjach biologii (np. doświadczenie 1. w lekcji 5. ). pl/portal/f/res-minimized/R1GiARXoUWs9X/3/pvf3KUZhbsQQ8STmGCIpHUrnAGE44aHh. png">R1GiARXoUWs9X1 Komórki, z których zbudowany jest układ nerwowy
Czasem same obserwacje nie wystarczą, żeby zaspokoić naszą ciekawość. Gdy chcemy się dowiedzieć, dlaczego zachodzi interesujące nas zjawisko lub jakie czynniki mają wpływ na jego przebieg, musimy przeprowadzić doświadczenie (eksperyment).
Jest to metoda, która polega na prowadzeniu badania w ściśle określonych i kontrolowanych warunkach zgodnie z zasadami postępowania opracowanymi w naukach przyrodniczych. W doświadczeniu celowo zmienia się (dodaje lub usuwa, wzmacnia lub osłabia) jeden z czynników wpływających na organizm albo proces. Potem obserwuje się skutek tej zmiany.
Przed przystąpieniem do eksperymentu należy określić problem badawczyproblem badawczy, czyli postawić pytanie, na które chcemy uzyskać odpowiedź. Problem badawczy może być zdaniem twierdzącym lub pytającym. Następnie na podstawie własnej wiedzy i intuicji formułuje się hipotezęhipotezę, czyli przypuszczenie – „roboczą” odpowiedź. Hipoteza zawsze jest zdaniem twierdzącym.
Żeby sprawdzić, czy hipoteza jest prawdziwa, planuje się i przeprowadza odpowiednie doświadczeniedoświadczenie. Na początku należy zdecydować, jaki obiekt zostanie poddany doświadczeniu i wpływ jakiego czynnika będziemy badać. Następnie wybiera się potrzebne przyrządy i odczynniki oraz sposób ich użycia. Planuje się dwa zestawy (próby): badawczy i kontrolny. W zestawie badawczym badany czynnik wpływa na obserwowany obiekt, a w zestawie kontrolnym – nie (albo oddziałuje, jednak jego wartość jest bardzo mała). Poza badanym czynnikiem w obu zestawach panują jednakowe warunki. Dzięki próbie badawczejpróbie badawczej i kontrolnejkontrolnej można porównać wyniki i wyciągnąć wnioski na temat działania określonego czynnika.
Planując przebieg doświadczenia, należy też określić, ile razy badanie będzie powtórzone. Kolejne obserwacje (pomiary) pozwolą uniknąć przypadkowych błędów. Jeśli otrzymane wyniki potwierdzają przypuszczenie, uznaje się, że hipoteza była trafna. Jeśli nie, zakłada się następną hipotezę i planuje kolejne doświadczenie, aż do wyjaśnienia przyczyn zjawiska.
Źródło: Tomorrow sp. o., Dariusz Adryan, Aleksandra Ryczkowska, Michał Szymczak, licencja: CC BY 3.
Polecenie 4
Małe dzieci myślą, że wiatr wywołują drzewa, machając gałęziami. Wyjaśnij, czym jest w myśleniu dzieci zdanie wyróżnione kursywą: wnioskiem, hipotezą, wynikiem obserwacji, problemem badawczym.
Wskazówka
Na jakiej podstawie dzieci sformułowały taką wypowiedź? Czy jest ona prawdziwa?
Aby obserwacje i doświadczenia miały wartość naukową, ich przebieg musi być skrupulatnie dokumentowany. Podstawowa dokumentacja powinna zawierać:
zapis celu doświadczenia lub obserwacji (ewentualnie zapis problemu badawczego i badanej hipotezy);
sposób przeprowadzenia badania, np. w postaci schematu przedstawiającego zestawy;
wynik (jeśli rozwiązujemy problem badawczy – także wniosek).
Obserwacje mogą być dokumentowane opisem, rysunkami, fotografiami, nagraniami dźwiękowymi lub filmami opatrzonymi odpowiednim komentarzem. Wyniki badań polegających na wykonywaniu pomiarów zapisuje się w tabelach i ilustruje za pomocą wykresów. Tabela pozwala uporządkowanie dane i ułatwia wychwycenie zależności podczas prowadzenia pomiaru. Oprócz danych liczbowych w tabeli można gromadzić również dodatkowe notatki i spostrzeżenia dotyczące przebiegu badania. Na podstawie danych liczbowych konstruuje się wykresy pozwalające porównywać wyniki uzyskane w kolejnych próbach, a także dostrzec zależności trudne do wychwycenia w tabeli. Wykresy ułatwiają formułowanie trafnych wniosków.
Uwaga, gdy materiałem, na którym prowadzone są doświadczenia są np. nasiona, liście czy komórki, należy dobrać je w taki sposób, by była ich odpowiednia liczba i by były podobne do siebie
doświadczenie
metoda prowadzenia badań, w której celowo zmieniany jest jeden z czynników wpływających na dany proces lub na dane zjawisko
hipoteza
twierdzenie wyrażające przypuszczenie dotyczące wyniku eksperymentu, rzadziej obserwacji
obserwacja
metoda prowadzenia badań, zmierzająca do uzyskania szczegółowych informacji o zjawiskach lub procesach bez wpływania na ich przebieg
problem badawczy
cel doświadczenia, formułowany najczęściej jako pytanie
próba badawcza
jeden zestaw lub kilka zestawów użytych w doświadczeniu; w zestawie tym wybrany czynnik oddziałuje na badane zjawisko (organizm)
próba kontrolna
jeden z zestawów użytych w doświadczeniu; w zestawie tym wpływ wybranego czynnika na zjawisko (lub organizm) został wyłączony
Źródłem wiedzy biologicznej są przede wszystkim obserwacje i doświadczenia.
Badania naukowe odbywają się zgodnie z wyznaczoną procedurą, którą nazywamy metodą naukową.
Praca domowa
Polecenie 5. 1
1. Wymień różnice między obserwacją a doświadczeniem.
Polecenie 5. 2
2. Podaj dwa przykłady problemów badawczych i sformułuj do nich hipotezy.
Polecenie 5. 3
3. Zaplanuj doświadczenie sprawdzające, jaki jest wpływ światła na kiełkowanie nasion fasoli. Zapisz cel doświadczenia, określ obiekt badań, ustal, co będzie zestawem badawczym, a co kontrolnym i czym się będą od siebie różnić oraz co będziesz obserwować.
Ćwiczenie 1
Uzupełnij tekst na podstawie opisu.
Badanie wykonane przez uczniów to..................... Opisanie składu roślin żyjących na polu to............................. Zdanie zapisane przez uczniów: Na polu rośnie burak cukrowy i dziewięć gatunków innych roślin to.............
Źródło: Alicja Kasińska, licencja: CC0.
Ćwiczenie 2
Źródło: Alicja kasińska, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 3
Źródło: Alicja Kasińska, licencja: CC0.
Ćwiczenie 4
Uzasadnij swój wybór z poprzedniego zadania, zaznaczając jedno ze stwierdzeń.
- Próba zawiera minimalną dla glonów dawkę nawozu. Próba zawiera maksymalną ilość nawozu.Próba nie zawiera nawozu.Próba zawiera odpowiednią dla glonów dawkę nawozu.
Źródło: Alicja Kasińska, licencja: CC0.
Ćwiczenie 5
Uzupełnij luki, wybierając brakujące elementy z listy.
słupkowy, liniowy, liniowy, słupkowy, kołowyDo zilustrowania wpływu temperatury na rośnięcie ciasta drożdżowego wykorzystasz wykres.................. Gdy zechcesz porównać liczbę uczniów w klasach pierwszych twojego gimnazjum, zastosujesz wykres...................Źródło: Alicja Kasińska, licencja: CC0.
Nowości w kategorii Podręczniki i EncyklopedieWięcej
Promocja
1
Książka
Matematyka z plusem 4 Zbiór zadań Zakres podstawowy i rozszerzony Liceum technikum
35. 70 zł30. 75 zł